Okiennice drewniane - montaż w ścianie z ociepleniem.

Najczęściej o okiennicach myślimy już po wybudowaniu naszego domu mimo że już w projekcie architekt zaprojektował ich zastosowanie. Wynika to po części z faktu, że w trakcie budowy mamy ważniejsze wydatki i okiennice traktujemy trochę jak kwiatek do kożucha. Dopiero po pewnym czasie stwierdzamy, że jednak budynkowi czegoś brakuje, że wcale nie jest to kwiatek do kożucha ale raczej wisienka na torcie. A do tego okiennicom nie można odmówić funkcji czysto praktycznych szczególnie latem i zimą.  Myśląc o okiennicach już po wykonaniu elewacji budynku narażamy się czasami na dodatkowe koszty szczególnie w sytuacji ocieplenia od zewnątrz grubą / 15-20 cm / warstwą styropianu czy wełny mineralnej. Po prostu, przy tych grubościach warstwy ocieplającej nie ma prostych, typowych rozwiązań stabilnego zamocowania zawiasów okiennicy. Wszystkie rozwiązania kończą się na 15 góra 20 cm. Przy jeszcze większych grubościach warstwy docieplającej trzeba skorzystać z rozwiązań nietypowych / a przez to droższych / lub pomyśleć o montażu okiennicy przed robotami elewacyjnymi.
Opisane we wcześniejszym poście sposoby montażu okiennic maja również zastosowanie w przypadku montażu w ścianie ocieplonej. W tym poście omówię dokładniej mocowanie zawiasów okiennicy w ścianę.
Przy grubości ocielenia do 8 cm / ostatecznie do 10 cm / do montażu zawiasów okiennic korzystamy z systemowych plastikowych kołków rozporowych o średnicy 16 mm i długości 16 cm. Kołek rozporowy powinien być zagłębiony w  ścianie minimum 10 cm a zawias okiennicy nie może wystawać ze ściany więcej niż 11 cm.  

Montaż okiennicy w ścianie z ociepleniem do 10 cm

Przy grubości warstwy ocieplenia 10 - 20 cm do mocowania zawiasów należy wykorzystać systemowe gwintowane rurki o średnicy 16 mm i długości 22 cm. Te rurki wkleja się w ścianę przy pomocy tzw. zapraw chemoutwardzalnych. Rurka powinna być wklejona w ścianę na głębokość przynajmniej 10 cm dla materiałów twardych / cegła, beton / oraz 13 cm dla betonu komórkowego. Zawias okiennicy powinien być wkręcony w rurkę przynajmniej 5 cm.    

Montaż okiennicy w ścianie z ociepleniem do 20 cm

W przypadku ścian ocieplonych warstwą o grubości ponad 20 cm / a zdarza się to coraz częściej / należy do ściany - przed wykonywanie ocieplenia lub równolegle z nim - przymocować specjalnie przygotowane klocki drewniane. Te klocki powinny być wykonane z suchego / wilgotność 10 % / i impregnowanego drewna naprzemiennie klejonego. Wysokość klocka należy dobrać tak, żeby była o 5-6 cm mniejsza od grubości warstwy ocieplenia. Miejsce montażu klocków powinno być uzgodnione z dostawcą okiennic. 

 Montaż okiennicy w ścianie z ocieleniem 20 cm i więcej

Drewniany klocek montażowy

Ogrody zimowe - mała automatyka wentylacji.

Ogrody zimowe / szczególnie te wystawione na południe / w okresach intensywnego nasłonecznienia wymagają właściwej wentylacji. Bez niej korzystanie z zimowego ogrodu na pewno nie będzie komfortowe a rośliny w nim hodowane tak wysokich temperatur nie przetrwają. Częściowym rozwiązaniem problemu może być montaż w ścianach szczytowych okien uchylnych. Ważne, żeby okna były położone możliwie jak najbliżej najwyższej części dachu. Tylko takie położenie okna daje szanse na pozbycie się gorącego powietrza. Wielkość okna też ma znaczenie - im będzie większe tym wentylacja skuteczniejsza. Pozostaje jeszcze kwestia otwierania okna położonego wysoko poza zasięgiem ręki - przecież nie będziemy za każdym razem stawiać drabiny. Możemy to rozwiązać dwojako:
- poprzez zastosowanie uchylacza ręcznego z poziomu podłogi
- przez zastosowanie elektrycznego uchylacza okien
Drugie rozwiązanie / choć droższe / wydaje się lepsze nie tylko z powodu większej wygody. Zamontowanie okien otwieranych elektrycznie pozwala na zastosowanie / od razu lub przyszłościowo / centralki pogodowej sterującej otwieraniem okien w zależności od nastawionej wewnętrznej temperatury czy wilgotności. Jest to o tyle istotne, że nie musimy nieustannie czuwać nad właściwymi parametrami powietrza wewnątrz ogrodu zimowego - system kontrolny załatwi to za nas także w okresach naszej nieobecności.
Jeszcze jedna uwaga - wentylacja ogrodu zimowego poprzez okna uchylne może się sprawdzić w ogrodach o niedużej powierzchni - do 12 m2 - i niedużej długości - do 4 m. Przy większych ogrodach wentylacja oknami uchylnymi nie da oczekiwanych rezultatów - skuteczniejsza będzie wentylacja mechaniczna przy zastosowaniu wentylatorów dachowych o czym później. 

Okno uchylne sterowane elektrycznie

Okno uchylne sterowane elektrycznie

Oczywiście musimy także pamiętać o systemie nawiewowym nap. przy pomocy podszybowych listew nawiewowych.

Wentylacja ogrodu zimowego oknami uchylnymi - rysunek z www.polis.com.pl

Okiennice drewniane - sposoby montażu.

Nowoczesne systemy zawiasów okiennicowych pozwalają na optymalny dobór właściwego sposobu montażu skrzydeł okiennic do konkretnej sytuacji czy upodobań inwestora. Wybór odpowiedniego sposobu montażu powinna poprzedzać dokładna analiza zarówno otworu okiennego wraz z osadzonym w nim oknie a także budowa samej ściany. Tylko właściwy dobór montażu sprawi, że nasze okiennice drewniane będą należycie funkcjonowały przez długi czas.

Montaż okiennicy do ściany.

Najbardziej tradycyjny sposób mocowania, zawiasy okiennicy są montowane bezpośrednio do muru. Kiedyś zawiasy były wmurowywane w ścianę w trakcie wykonywania robót murarskich. Obecnie montuje się je w nawierconych otworach - przy pomocy kotew rozporowych lub kotew wklejanych albo wkręca we wcześniej osadzone w warstwie izolacji elementy drewniane.

Montaż okiennicy do muru.

Przykładowa realizacja okiennicy mocowanej do muru.

Montaż okiennicy do ściany

Montaż zawiasów na opasce

Montaż okiennicy do przymocowanej do muru opaski okalającej otwór okienny. Zwykle opaska ma wymiary 3 x 9 cm. Zamocowana opaska może uwidocznić niedokładności wykonanego otworu okiennego / brak prostoliniowości, rozbieżności w wymiarach /.

Montaż okiennicy na opasce okiennej

Montaż zawiasów na opasce z jednoczesną obudową otworu okiennego.

Jest to rozwinięcie poprzedniego sposobu montażu. Zabudowanie drewnem przestrzeni między oknem a okiennicą podnosi niewątpliwie walory estetyczne otworu okiennego zachowując jednocześnie  funkcjonalność. Zabudowany drewnem węgarek + listwa opaskowa doskonale zamaskują niedoskonałości pracy murarza. Nie bez znaczenia jest też dodatkowa izolacja cieplna węgarka. Wybór tego sposobu montażu wymaga wystającej ościeżnicy okna przynajmniej na 4 cm.

Montaż okiennicy do opaski z obudową otworu okiennego

Przykładowa realizacja okiennicy z obudową otworu.

Okiennica drewniana zamontowana na opasce

Montaż okiennicy do ościeżnicy własnej.

Mocowanie do własnej odpowiednio ukształtowanej ościeżnicy zamontowanej wewnątrz otworu okiennego. Pewną wadą tego rozwiązania jest to, że rama ościeżnicy okiennicy dość istotnie zmniejsza otwór okienny co małych otworach będzie szczególnie widoczne. Z drugiej strony skrzydła okiennicy po zamknięciu całkowicie chowają się we wnęce okiennej dzięki czemu są mniej narażone na niesprzyjające warunki atmosferyczne.

Montaż okiennicy do ościeżnicy

Montaż okiennicy do ościeżnicy okna.

Skrzydła okiennicy po zamknięciu całkowicie chowają się we wnęce okiennej dzięki czemu są mniej narażone na niesprzyjające warunki atmosferyczne. Wadą tego rozwiązania jest konieczność wiercenia otworów w ramie okiennej co może skutkować np. utratą gwarancji ze strony dostawcy stolarki. 
Montaż zawiasów do ościeżnicy okna jest uwarunkowany prawie całkowitym / minimum 4 cm / wystawieniem ramy okiennej z muru. Maksymalna głębokość otworu okiennego od lica ściany do ramy okiennej - 21 cm. 

Montaż okiennic do ościeżnicy okna

Przykładowa realizacja okiennicy do ościeżnicy okna.

 Montaż okiennicy do ramy okna

Ogrody zimowe - położenia względem stron świata.

Najczęściej decyzja o budowie ogrodu zimowego zapada już po wybudowaniu budynku mieszkalnego. Powodem budowy ogrodu zimowego może być chęć powiększenia powierzchni mieszkalnej czy stworzenie miejsca dla uprawy roślin. W przypadku dobudowy ogrodu zimowego do istniejącego budynku najczęściej nie mamy wyboru kierunku na jaki jest wystawiony nasz zimowy ogród - zwykle będzie to zabudowa na całości lub części istniejącego tarasu - i musimy się pogodzić z takim a nie innym położeniem względem stron świata. Powinniśmy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że konkretne położenie ma wpływ na budowę ogrodu zimowego. Ściany i dach ogrodu zimowego w przeważającej części są wykonane ze szkła, materiału o niezbyt dużej izolacyjności cieplnej. Typowy zestaw szybowy 4/16/4 / standardowe szklenie okien / ma współczynnik przenikania ciepła Uw=1,1. Z kolei szklenie dwukomorowe 4/16/4/16/4 ma współczynnik przenikania Uw=0,5. W stosunku do dobrze wykonanej ściany jest to 5 - 10 razy więcej. Z drugiej strony szyby w ścianach i dachu pozwalają na pozyskanie dużej ilości ciepła słonecznego. Ilość pozyskanego ciepła słonecznego zależy właśnie od położenia ogrodu zimowego. Najmniej pozyskamy go od stron północnych. Najwięcej / prawie 3x więcej od stron południowych. Poniższy rysunek pokazuje możliwość pozyskania ciepła z promieniowania słonecznego w zależności od stron świata.
Liczby oznaczają ilość pozyskanej energii słonecznej w kWh na m2 ściany lub dachu w ciągu roku.

Pozyskanie energii słonecznej w zależności od stron świata

Ostateczna ilość ciepła z promieniowania słonecznego zależy jeszcze od tzw. współczynnika transmitacji "g" / po prostu współczynnika tłumienia promieniowania cieplnego  przez szyby / który w zależności od zestawów szybowych ma wartość około 0,3 dla szyby 4/16/4/16/4 do 0,6 dla szyby 4/16/4. Czyli mając gorsze pod względem przenikalności cieplnej szyby możemy pozyskać więcej energii słonecznej.   
Ogrody zimowe wystawione na strony północne z racji pozyskania mniejszej ilości energii słonecznej muszą mieć sprawniejsze / mocniejsze / ogrzewanie. Dla zmniejszenia strat ciepła warto pomyśleć o szkleniu dwukomorowym o mniejszym współczynniku przenikania ciepła. Mniejszą uwagę można poświęcić na zabezpieczenie ogrodu zimowego przed przegrzewaniem w okresie letnim. Nie oznacza to całkowitego zaniechania wentylacji - wentylacja oknami powinna wystarczyć.
Z kolei w przypadku ogrodów wystawionych na południe dużą uwagę powinniśmy poświęcić na zabezpieczenie wnętrza przed przegrzewaniem w okresach letnich. Tu zalecaną są markizy dachowe i bardzo sprawny system wentylacji wymuszonej - wentylatory dachowe. Ogrzewanie w porach zimowych z racji możliwości pozyskania sporej ilości energii słonecznej nie musi być tak sprawne jak dla ogrodów północnych.
Ostatecznie o o doborze odpowiedniego ogrzewania, sposobu wentylacji czy zastosowania systemów osłonowych powinna decydować dokładna analiza i obliczenia. Pozwoli ona na uniknięcie sytuacji niedogrzania w okresie zimowym i zbyt wysokiej temperatury w okresie intensywnego nasłonecznienia.   

Mała suszarnia do drewna.

Do produkcji stolarki drewnianej korzystamy z drewna dostarczonego przez producenta bądź dystrybutora. Dla okien i drzwi zewnętrznych wilgotność drewna powinna wynosić 12-14 % i producenci drewna klejonego z reguły dotrzymują tego parametru. Gorzej jest z drewnem przeznaczonym do wykonywania elementów stolarskich przeznaczonych do wnętrza budynku czy mieszkania - drzwi wewnętrzne, schody, elementy wystroju wnętrz nie mówiąc o meblach. W tym wypadku potrzebne jest drewno o zdecydowanie mniejszej wilgotności: 6-8 %. Te 4-6 % różnicy może decydować że końcowy wyrób wytrzyma próbę czasu. Po 4,6 czy 8 latach nie zacznie się rozsychać lub pękać w wyniku schnięcia. W tym przypadku deklarowana przez dostawców wilgotność drewna rozmijała się z rzeczywistością. Mimo, że zamawiałem drewno o wilgotności 6-8 % i dostawca deklarował ją w dostawie, otrzymywałem drewno o wilgotności 10-12 % / wilgotność drewna sprawdzamy każdorazowo /. Prawdopodobną przyczyną są niewłaściwe warunki magazynowania drewna / nie ogrzewane, często tylko zadaszone magazyny /. Reklamowanie dostawy nic nie daje - dostawca obstaje przy swoim. Co więc zrobić w tej sytuacji: wykonać zlecenie z niewłaściwego materiału i narazić się na reklamacje i pretensje klienta, zrezygnować z wykonywania tego typu prac? Podjęliśmy decyzję o dosuszaniu drewna do właściwej wilgotności. Do tego celu potrzebna była nam mała /pojemność 2-3 m3 / niskotemperaturowa / temperatura suszenia do 45 stopni / w miarę automatyczna suszarnia drewna. Suszarnia miała stanąć wewnątrz budynku produkcyjnego. Żeby nie zajmowała miejsca postanowiliśmy ją umieścić pod sufitem. Jest to trochę uciążliwe przy załadunku i rozładunku drewna no ale coś za coś. 
Po bezskutecznych poszukiwaniach takiej konstrukcji / proponowane nam urządzenie nie spełniały naszych oczekiwań a do tego były zdecydowanie za drogie / zdecydowaliśmy się na budowę takiej suszarni we własnym zakresie. 
Pierwsza kwestia jaką musieliśmy rozwiązać była sprawa ogrzewania suszarni. Do wyboru mieliśmy dwa systemy ogrzewanie: wodne i elektryczne. W pierwszym momencie postawiliśmy na wodne - mamy do dyspozycji kocioł o mocy 100 kW. Ale konieczność palenia w tak dużym kotle dla suszarni która potrzebuje 4-5 kW mijała się z celem. O statecznej rezygnacji z ogrzewania wodnego zdecydowały również:
- koszty wykonania wodnej instalacji grzewczej / nagrzewnica wodna + odpowiedni wentylator, pompa obiegowa, instalacja doprowadzająca ciepłą wodę do suszarni /,
- wybór odpowiedniego sterowania - dla ogrzewania elektrycznego sterowanie jest znacznie prostsze i tańsze.

Ściany oraz drzwi naszej suszarni wykonaliśmy z tzw. płyty warstwowej ocieplonej poliuretanem / tzw. płyta obornicka /. Grubość płyt / 6 cm / wydaje się właściwa dla utrzymywania optymalnej temperatury wewnątrz suszarni przy niewielkich stratach zewnętrznych - przy wewnętrznej temperaturze około 40-45 stopni ściany suszarni na zewnątrz mają temperaturę otoczenia.

Elementem grzejnym jest elektryczna nagrzewnica kanałowe Szerdi 250/4500 o mocy 4,5 kW zasilana napięciem 380V. Nadmuch powietrza dają dwa wentylatory kanałowe WB 250 o wydajności 600 m3/h każdy. Całością steruje regulator temperatury RTM-20 z sondą zewnętrzną. 
Nagrzewnica i wentylatory umieszczone są w typowej stalowej rurze przeznaczonej do wentylacji - średnica 250 mm. 
Przy całkowitej pojemności komory 5,2 m3 uzyskaliśmy efektywną pojemność załadowczą około 2 m3 drewna.
Całkowite nagrzanie komory suszarniczej załadowanej drewnem / 2 m3, drewno o temperaturze około 16 stopni i wilgotności 14-16% / do temperatury 40-45 stopni następuje po około 10 godzinach ciągłej pracy nagrzewnicy. Po tym czasie pracą nagrzewnicy steruje regulator temperatury - nagrzewnica  włącza się na 15 minut na każdą godzinę / 1/4 czasu /. Drewno o wilgotności 6-7% uzyskujemy po około 6-8 dniach w zależności od rodzaju drewna i jego grubości. Pomiary wilgotności przy pomocy standardowego wilgotnościomierza poprzez sondy wbite w suszone drewno.
   

Suszarnia do drewna "zrób to sam"

Pomiar wilgotności drewna w komorze

Panel sterowania i odczytu wilgotności